وجه تسمیه نام شهر

  1. خانه
  2. chevron_right
  3. وجه تسمیه نام شهر

چادگان بر اساس باز خوانی سند دوره ی صفوی، در دوره ی شاه عباس اول از روستاهای بزرگ محال فریدن است. از این روی وجه تسمیه ی آن به دوره های پیشتر از صفویه برمی گردد. که جستجو در منابع آن دوره نتیجه ای در بر نداشت. و موضوع بر اساس گفته های کهن سالان پی گرفته شد و نظرهای زیر حاصل گردید: چاله ده گان به معنی روستایی که در گودی است و چادگان که در منطقه ای دره مانند شکل گرفته بدین نام خوانده شده است. نظر دیگر بر آن است که چادگان در ترکی به معنی روستایی است که در شکاف ساخته شده است. این گفته نیز برگرفته از شکاف و دره ی بین دو کوه دالان کوه و کوه شیدا است که چادگان را احاطه کرده اند و در میان آن زاینده رود در جریان است. برخی معتقدند که چادگان چادیگاه است که در زبان ترکی به سرمنزل مقصود و هدف نهایی گفته می شود و این گونه به نظر می رسد ساکنین اولیه ی آن پس از طی مسافتی که پس از مهاجرت از شرق به سمت غرب انجام می دهند بدنبال آب و خاک مکانی را جستجو می کردند، پس از آن که این منطقه با آب و هوایی مطلوب و دارای وفور آب در برابرشان ظاهر می گردد، آن را چادیگاه یا سرمنزل مقصود می نامند و در طول زمان بدین نام تغییر می نماید. هر آنچه ذکر شد بیشتر وجه تسمیه ی چادگان را در پس از ورود ترکان به ایران جستجو می کند. اما مهریار در ذکر واژه چیگان عنوان کرده است که حرف «چ» در لهجه های مختلف به «ز» تبدیل می گردد و یا برعکس که به زبان آریایی از ریشه ی زیستن گرفته شده است. هم چنین در توضیح خویگان آورده است که «گان» همان پیوند «ان» است که حرف «گ» برای راحت تلفظ کردن «ان» به صورت وقایه آمده است.

با این وجود اگر گفته های مهریار به واقعیت نزدیک باشد «زادان و یا زادگان» از آن حاصل می شود که یک کلمه ی آریایی است. بر پایه ی آنچه گفته شد و هم چنین نام های مزارع چادگان که برخی به زبان ترکی هستند مانند اورتی چمن، ینگی کهریز و برخی از آن ها هم چنان که در سند مذکور مانند آب خفته آمده و همین طور چقاگرد به فارسی اند، به نظر می رسد چادگان قبل از ورود اقوام ترک، دارای ساکنین فارس زبان بوده و با مهاجرت اقوام ترک به این منطقه زبان ترکی بر آن ها قالب گردیده و یا این که فارس زبانان مهاجرت کرده اند. و بررسی این مهم توسط باستان شناسان، زبان شناسان، جامعه شناسان و دیگر رشته های علوم انسانی می تواند راه گشائی در زمینه ی پیدایش و پیشینه ی چادگان و وجه تسمیه ی آن باشد. درباره ی وجـه تسمیه ی چـادگان چند مصرع نیز از رضاقلی دلیری (متوفی ۱۳۳۹) میآوریم: گان که ختام دهات باشدگوبین چون لغت گان مخصصی ز گوان است هر دهی را که گان در آخر او بود قصه من از این مقال روی گوان است چاد به معنی دره باشد و گودال بوده مکان دلاوران فریدن زین سبب گفته اند گان فریدن طایفه ای داشت از گوان فریدن تا شوی آگه ز سرّ گان فریدن فی المثلش هست چادگان فریدن

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

فهرست